بسمه تعالی

جای خرسندی و خوشوقتی است که مقام علمی و اجتماعی و سیاسی و اخلاقی استاد دانشمند جناب آقای دکتر محمدرضا عارف عضو پیوسته فرهنگستان علوم جمهوری اسلامی ایران در یزد که شهر ایشان است بزرگ داشته می‌شود. من که سال هاست به ایشان ارادت دارم لااقل به حکم ارادت شخصی و با توجه به‌شان و قدری که آقای دکتر عارف در فرهنگستان علوم و در دانشگاه دارند، موظف بودم که در مجلس بزرگداشتشان حاضر شوم و ادای احترام کنم ولی متاسفانه این توفیق نصیب نشد.پس ناگزیر از راه دور به برگزار کنندگان مراسم و حاضران مجلس و دوستداران آن عزیز بزرگوار بنام خود و از سوی فرهنگستان علوم سلام عرض می‌کنم و اقدام در تجلیل از استاد عزیز را بزرگداشت دانش و فرهنگ و تدبیر می‌دانم.آقای دکتر عارف نه فقط در تحصیل و تدریس و پژوهش ممتاز بوده‌اند و همچنان ممتازند بلکه در هر کاری وارد شده‌اند موفق بوده‌اند.اکنون هم که ریاست گروه مهندسی فرهنگستان علوم را به عهده دارند وجودشان برای این موسسه علمی غنیمتی بزرگ است. از خداوند رحمن مسئلت دارم که وجود عزیزشان همواره محفوظ و خدمتشان به جمهوری اسلامی ایران، مستدام باشد.

تفکر آشتیانی عین فلسفه بود

همین ابتدا بگویم که حرف قابل ذکری درباره حاج ملا هادی سبزواری و مرحوم سید جلال الدین آشتیانی آماده نکرده ام. بنابراین می‌خواهم خاطره بگویم، یکی از غنیمت‌های زندگی من آشنایی با استاد آشتیانی در نیم قرن پیش است، ایشان تا زمان حیاتشان با بنده ارتباط داشتند و قرار بود از مشهد به تهران بیایند و در همین مؤسسه حکمت و فلسفه به فعالیت‌های خود ادامه دهند که دیگر این امر فراهم نشد.

دوست بسیار عزیزم سلام

متن گفتگوی چند روز پیشمان را که چاپ کرده بودید، خواندم. درباره آنها ذکر چند نکته را لازم می دانم:

می دانید که حالا دیگر من هر چه بخواهم حواسم را جمع کنم و مواظب باشم که چه بگویم و چه بکنم از عهده بر نمی آیم. هوش و حواسم که در جوانی هم چندان تحفه نبوده، اکنون وضع بدی دارد. من نشسته بودم و با دوست عزیزم خودمانی حرف می زدیم و یادم نبود که با سر دبیر یک مجله حرف می زنم. اگر متوجه و متذکر بودم که گفته های من چاپ می شود (و شما می دانید که این به اصطلاح رسانه با فکر و روح آدمیان چه ها که نمی کند) با احتیاط حرف می زدم و بعضی مطالب را نمی گفتم. بعضی دیگر مثل کودتای 28 مرداد و شعر و شاعری را تفصیل می دادم. می دانید که در سی سال اخیر من با هیچکس جز با شما مصاحبه ای نکرده ام که آن را نبینم و چاپ کنند.

رسم اسراف دست نخورده باقی مانده است

به حضار محترم و استادان گرامی خیر مقدم عرض می کنم و بسیار خوشوقتم که عده ای از مقام های مسئول کشاورزی کشور و من جمله دو وزیر سابق به این مجلس تشریف آورده اند. ما به همکاری و همراهی بیشتر سیاست و علم و قرار دادن علوم در جایگاه خاصی که در جامعه باید داشته باشند نیاز داریم. تاریخ رابطه علم و کشاورزی در یکصد سال اخیر تاریخ چندان خوشایندی نیست. ما علم را وارد کشاورزی نکردیم بلکه در رسم و آیین کشاورزی دخالت کردیم زیرا نمی دانستیم که با کشاورزی چه کنیم.

مراسم تجلیل از مهندسان برجسته کشاورزی

صبح پنجشنبه چهاردهم اسفند مراسم اولین دوره تجلیل از مهندسان برجسته کشاورزی و منابع طبیعی  به همت گروه علوم کشاورزی فرهنگستان علوم و با حضور مسئولین فعلی و سابق وزارت جهاد کشاورزی، اساتید مهندسی کشاورزی و اعضاء گروه علوم کشاورزی در محل سالن کنفرانس فرهنگستان علوم برگزار شد. در این نشست که با سخنرانی دکتر رضا داوری اردکانی رئیس فرهنگستان علوم جمهوری اسلامی ایران و عیسی کلانتری و زالی وزرای اسبق کشاورزی همراه بود، از مهندس عباس کشاورز، مهندس محمد علی آذرپیرا، مهندس علی محمد طهماسبی بیرگانی و مهندس یونس ابراهیمی تجلیل و قدر دانی شد. در این مراسم که دو تن از معاونان وزیر جهاد کشاورزی نیز سخنرانی داشتند، رئیس فرهنگستان علوم درباره وضع علوم کشاورزی در جهان توسعه نیافته بیاناتی را ارائه کرد. مشروح گزارش سخنرانی ایشان  متعاقبا بارگذاری خواهد شد.

آینده و آینده نگری

به من گفته اند که چند دقیقه ای راجع به فلسفه و آینده نگری چیزی عرض کنم. ما هم مثل همه کشورها به آینده نگری علمی برای برنامه ریزی نیاز داریم زیرا برنامه ریزی ها بر اساس آینده نگری علمی صورت می گیرد. اما آینده نگری علمی مقدمات و شرایط و زمینه ای دارد که به دل و جان مردمان پیوسته است و نویسندگان و شاعران و فیلسوفان در تمهید و فراهم آوردن آن مشارکت داشته اند. من که شاگرد مدرسه فلسفه هستم اعتقاد دارم که جهان جدید و متجدد جهان تحول و تغییر است و این تحول در صد سال اخیر در همه جا و به خصوص در جهان توسعه نیافته باید بر وفق برنامه انجام شود.

درنگی بر سیر اندیشه های رضا داوری

نشست «توسعه و علوم انسانی، درنگی بر سیر اندیشه های دکتر رضا داوری» صبح دوشنبه، 11 اسفند ماه در پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی برگزار شد. محمدتقی طباطبایی، عضو هیات علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی در این نشست اظهار کرد: داوری اردکانی در نگاه کلان - نه به زبان خود-، در هم سخنی با هایدگر ناقد مدرنیته است و آن را نقد می کند و در حقیقت کار او نقد عقل و تاریخ جهان است و این وظیفه هر فیلسوفی است. اما یکبار داوری جای تفکر خود را تغییر داده و به تاریخ کشور و ایران می اندیشد و این را می توان در نگاه خُرد او تقسیم بندی کرد.

مهندس، مثال انسان دوره جدید است

اگر من در مجلسی بودم که قرار بود نام کسی با روز مهندسی قرین شود با نام نصیرالدین طوسی موافقت نمی‌کردم. تصور نشود که به نصیرالدین احترام نمی‌گذارم؛ وی یکی از بزرگان تاریخ ما و یکی از جامع‌ترین اصحاب علم در همه زمانهاست. اصلاً بالاتر بگویم که نصیرالدین یک اعجوبه است. نصیرالدین منجم، ریاضی‌دان، طبیب، فیلسوف و سیاست‌مدار و فقیه و متکلم و عالم به عرفان نظری است و البته از مهندسی زمان خود ـ می‌دانید که مهندسیِ آن زمان با مهندسی الانِ شما تفاوت دارد ـ نیز اندکی بهره داشته است. پس او در جداول مهندس نیست، بلکه فیلسوف و طبیب و منجم و سیاست‌مدار است، ولی این نام‌گذاری در اینجا یک حسن بزرگ برای شخص من دارد که آن را بهانه کنم و بپرسم.

امضاء تفاهم نامه همکاری میان فرهنگستان علوم و معاونت علمی و فناوری رئیس جمهور

صبح یکشنبه دهم اسفند ماه نشست گرامیداشت روز جهانی آینده به همت گروه مطالعات آینده نگری فرهنگستان علوم و با حضور دانشمندان و صاحبنظران در محل سالن کنفرانس فرهنگستان علوم برگزار شد. در این نشست که با سخنرانی دکتر رضا داوری اردکانی رئیس فرهنگستان علوم جمهوری اسلامی ایران و دکتر سورنا ستاری معاونت علمی و فناوری رئیس جمهور همراه بود، پیام تصویری پروفسور گلن مدیر پروژه هزاره سازمان ملل متحد نیز پخش شد. در پایان بخش نخست این نشست تفاهم نامه همکاری میان فرهنگستان علوم و معاونت علمی فناوری رئیس جمهور از سوی دکتر داوری اردکانی و دکتر ستاری امضاء شد. در بخش دوم این نشست نیز صاحب نظران در میزگرد بحث آزاد به بررسی وضعیت آینده نگری در ایران پرداختند. مشروح گزارش این نشست متعاقبا بارگذاری خواهد شد.

مراسم بزرگداشت روز جهانی آینده

از سال 2012، دهم اسفندماه برابر با اول مارس به عنوان "روز جهانی آینده" نامگذاری شده است و مراسم بزرگداشت این روز در کشورهای مختلف برگزار میشود. این روز، نمادی برای توجه به آینده و تآکید بر اهمیت آیندهپژوهی در ساختن آینده مطلوب هر کشوری است. از آنجا که امروزه شاهد گسترش فعالیتهای آیندهپژوهی در سطوح مختلف در کشور هستیم، این نیاز احساس میشود که مرجعی با صلاحیت علمی در این زمینه محفلی را برای بزرگداشت این روز فراهم آورد.