حميد سمندريان

استاد و مرد بزرگ تأتر ايران در سن هشتاد و يک سالگي روي در نقاب خاک کشيد و به  ديار باقي شتافت. شاگردان او و همه اهل تأتر و سينما نشان دادند که قدر او را مي دانسته اند و مي دانند. رسم هميشه اين بوده است که نه قدر زندگان، بلکه قدر اسيران خاک را مي دانسته اند. سمندريان کارگردان بزرگ و  استاد مسلم تأتر  بود، اما اين احترامي که به او نثار شد و مي شود، وجه ديگري هم دارد. سمندريان همه عمر با تأتر زندگي کرد و همه لوازم و سختيهاي آن را به جان پذيرفت و به هيچ کار ديگر و حتي به سينما رو نکرد. نمي دانم آيا او درسهاي چهل پنجاه ساله خود را خود نوشته و تدوين کرده است يا نه، اما غير از آنچه در کلاس درس به شاگردانش آموخته، زندگيش هم براي آنان درس بوده است. سمندريان اهل  هنر  بود و با هنر تأتر زندگي کرد و طرفه اينکه زندگيش هم هنر بود: هنري که همه کس نمي تواند آن را بياموزد. مثل سمندريان  زندگي کردن آسان نيست. وقتي کسي به هنر و معرفتي چندان تعلق دارد که از آن به هيچ چيز ديگر نمي پردازد، زندگي و تعلقش مثال و اسوه اي براي ديگران مي شود. سمندريان شايسته همه احترامي بود که شاگردانش به او گذاشتند. يادش گرامي و روانش شاد باد